Waltornia
Waltornia znana jest również pod nazwą róg; zaliczana jest do grupy instrumentów dętych blaszanych. Jej korpus stanowi długa stopniowo rozszerzająca się rura zwinięta trzykrotnie w kształt okręgu, u wlotu wyposażona w metalowy ustnik i zakończona dużą czarą głosową. W wewnętrznej części zwoju zastosowano trzy dodatkowe rurki z wentylami ułatwiające wydobywanie dźwięków o różnej wysokości. Waltornia jest instrumentem dysponującym rozległą chromatyczną skalą dźwiękową; posiada charakterystyczne brzmienie i duże możliwości dynamiczne. Barwę dźwięku można zmieniać, zatykając odpowiednio dłonią wylot instrumentu lub stosując specjalny tłumik umieszczany w czarze głosowej.
Prototypem waltorni był wczesnośredniowieczny instrument sygnałowy wykonany z rogu bydlęcego, wykorzystywany głównie przez ówczesnych myśliwych. Dopiero w XVIII wieku skonstruowano blaszany bezwentylowy tzn. róg naturalny, który wszedł w skład zespołów fanfarowych oraz był używany jako instrument sygnałowy. Wkrótce znalazł zastosowanie w większości orkiestr, dla których budowano rogi o różnych strojach. W II połowie XVIII wieku powstał tzn. róg inwencyjny, w którym zastosowano kolankowate rurki w formie suwaka. Umożliwiło to odpowiednie przestrajanie instrumentu oraz precyzyjne korygowanie intonacji, dla lepszego zestrojenia z orkiestrą. W XIX wieku mechanizm ten zastąpiono systemem rurek, które włączono na stałe w obwód instrumentu oraz wyposażono w 3 specjalne wentyle regulujące przepływ powietrza. Współczesne waltornie bywają wyposażone w 4 wentyle umożliwiające szybkie przestrajanie całego instrumentu, co poprawia znacznie jego możliwości techniczno-wykonawczych.
Waltornia dziś
Obecnie waltornia występuje głównie w orkiestrze symfonicznej oraz w różnego typu zespołach kameralnych, jako stały składnik klasycznego kwintetu instrumentów dętych. Bogate walory brzmieniowe oraz duże możliwości techniczne sprawiły, że z biegiem lat waltornia doczekała się sporej literatury muzycznej: symfonicznej, kameralnej i solowej. Jest chętnie wykorzystywany w muzyce współczesnej.
Zapoznaj się z naszym Poradnikiem waltornisty
