Konieczność przywrócenia zadęcia do odpowiedniej formy po dłuższej przerwie to problem, z którym prędzej czy później spotka się każdy dęciak. Nie da się przez cały rok regularnie ćwiczyć „na pełnej parze”, a według wielu zawodowych muzyków, kilkutygodniowa przerwa może przynieść znaczące profity. Oczywiście wiąże się z tym również kilka problemów, które trzeba będzie przezwyciężyć.
Czy zrobić sobie wakacje?
Decyzja o zrobieniu sobie wakacji od instrumentu musi zostać podjęta w pełni świadomie. Musisz się liczyć z tym, że po pewnym czasie rozłąki możesz mieć trudności z powrotem do pełnej dyspozycji.
Co więcej, wakacje od muzykowania nie są zalecane w każdym przypadku. Niejednokrotnie może się zdarzyć, że muzyk który zasmakuje wolności od codziennych ćwiczeń, będzie miał problemy z motywacją do ich wznowienia. W innych przypadkach, rozłąka z instrumentem spowoduje wzmożoną chęć do rozpoczęcia pracy i przede wszystkich świeże spojrzenie na pewne sprawy dotyczące własnej gry.
Waltornista Fergus McWilliam przyznaje, że robi sobie czterotygodniową przerwę od ćwiczeń każdego lata. Dzięki temu co roku zmuszony jest do rozpoczęcia niemal od zera, od absolutnych podstaw. McWilliam porównuje wakacje od instrumentu do okresowych badań lekarskich lub do rozbiórki budynku aż do jego fundamentów w celu sprawdzenia, czy wszystko jest na swoim miejscu.
Zaplanuj powrót do formy
Miła odmiana w postaci przerwy od ćwiczeń może się zamienić w okres pełen obaw i wyrzutów sumienia. Każdy poważnie podchodzący do sprawy muzyk posiada coś w rodzaju wewnętrznego przymusu odbycia codziennych ćwiczeń. Jeśli tego nie zrobi – czuje się jakby nie spełnił jakiegoś ważnego obowiązku. Często pojawiają się w tym okresie również pytania typu „Co jeśli czegoś zapomnę i nie będę mógł tego odtworzyć?”
Należy przede wszystkim zaplanować swój powrót do pełnej dyspozycji. Bruce Hembd znalazł na to rozwiązanie, które przedstawił w tym artykule.
Jeśli w najbliższym czasie mamy zaplanowany jakiś koncert, przerwa nie będzie raczej najlepszym rozwiązaniem. Z jego obserwacji wynika, że w przypadku większości dęciaków na powrót do dyspozycji wystarczą około 2-3 tygodnie. Jednak warto do tego okresu co nieco dodać, aby potem nie żałować przeleżanego na plaży czasu. Bruce Hembd proponuje taki terminarz przygotowań:
– Moje koncerty lub szkoła zaczynają się w połowie września.
– Chcę mieć pewność, że w okolicy 1. września będę w pełni formy.
– Chcę powrócić do regularnych ćwiczeń nie później, niż sześć tygodni przed tym terminem.
To daje mi wakacje do połowy lipca.
Podobnie sprawię widzi puzonista Ian Bousfield. W swoim wykładzie o powakacyjnym powrocie do formy twierdzi, iż podstawowa sprawność powinna zostać przywrócona w okolicy jednego tygodnia. Jednak pełną dyspozycję będziemy w stanie osiągnąć po upływie 5 – 6 tygodni regularnych ćwiczeń.
Nie spiesz się
Obaj artyści zgadzają się co do tego, że nie należy spieszyć się z powrotem do formy. W pierwszych dniach regularnych ćwiczeń mięśnie ust muszą na nowo przywyknąć do codziennego wysiłku. Objawia się to poprzez ich drgania i pieczenie. Jest to rzecz naturalna i nie należy na siłę jej zwalczać. Jeśli dopadną Cię takie symptomy, powinieneś zrobić sobie kilkuminutową (albo nawet kilkugodzinną) przerwę. Krótko mówiąc, w pierwszym etapie powrotu do formy nie można nadwyrężać ust. Nie graj na siłę wysokich dźwięków i gdy tylko poczujesz pieczenie, zrób sobie przerwę.
Wróć do podstaw
Być może kluczowym elementem powrotu do formy jest ponowne ćwiczenie rzeczy, z którymi mieliśmy do czynienia na początku nauki gry na instrumencie. Jest to też jeden z głównych powodów, dla których warto sobie zrobić wakacje. Gdy jesteś w pełnej dyspozycji, raczej nie zaprzątasz sobie głowy np. długimi dźwiękami. Głównie z powodu braku czasu i małej „atrakcyjności” tych ćwiczeń. Jednak raz na jakiś czas warto się tym elementem zająć, a powrót do formy po wakacjach jest na to świetną okazją.
Szczegółowy plan Iana Bousfielda
Każdego dnia powinieneś rozpoczynać ćwiczenia od 5-10 minutowej pracy z samym ustnikiem. Uformuj zadęcie i swobodnie wdmuchuj powietrze zmieniając wysokość dźwięku poprzez stopniowe napinanie ust. Istotnym jest to, aby nie zaczynać tego ćwiczenia od wysokich dźwięków. Rozpoczynaj w dolnym bądź środkowym rejestrze i „wspinaj się” na górę bez zbędnego forsowania się.
Kolejnym etapem są ćwiczenia z instrumentem. Przy powrocie do formy Ian Bousfield zaleca grać proste pasaże z bardzo „lekką” artykulacją. Należy tylko „muskać” dźwięki językiem. Podczas powakacyjnych ćwiczeń z instrumentem musisz także zadbać o to, aby dźwięk był bardzo otwarty. Zwłaszcza w dolnych rejestrach. Podobnie jak w przypadku ćwiczeń z samym ustnikiem, powinieneś unikać grania wysokich dźwięków. Jak nie wychodzi, to nie wychodzi. Usilne próby grania w wysokich rejestrach na pewno nie będą działały na Twoją korzyść.
Kolejnym ważnym elementem ćwiczeń z instrumentem jest oddech. Powinien być on bardzo szeroki i głęboki. Musisz poczuć, że klatka piersiowa się rozszerza.
Jak długo wykonywać te ćwiczenia? Treningu z ustnikiem nigdy za wiele, ale 5-10 minut dziennie wystarczy. Natomiast ćwiczenia z instrumentem powinny zostać podzielone na bloki. W pierwszych dniach powinno być to kilka 5-10 minutowych bloków oddzielonych od siebie odpowiednią przerwą. Po 3-4 dniach bloki można wydłużyć do 20 minut.
Cały wykład na temat metod proponowanych przez Iana Bousfielda możesz zobaczyć na youtube:
[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=zHlnkGGXlP8[/youtube]
Podsumowanie
Jak widać, powrót do formy po wakacjach nie jest czymś trudnym i niewykonalnym. Trzeba jednak dokładnie wiedzieć co się robi i nie działać „po omacku”. Dzięki temu rozłąka z instrumentem na pewno zaprocentuje. Możesz rozpocząć kolejny „sezon muzyczny” z większą motywacją i energią oraz masz okazję powrotu do (pozornie niepotrzebnych) ćwiczeń podstawowych.
A może masz jakieś własne sposoby na powrót do formy po wakacjach? Jeśli tak, podziel się nimi zostawiając komentarz.
zdjęcie: Flickr: Jingles the Pirate, Licencja Creative Commons
Więcej na temat: ćwiczenie, forma, przerwa
